IPINAGDIRIWANG ng Department of Tourism (DOT) ang pakikilahok ng lalawigan ng Apayao bilang ikaapat na “biosphere reserve” sa Pilipinas na kinikilala ng isang katawan sa United Nations (UN).

Sa mensahe ni DOT Secretary Christina Garcia Frasco, ang Apayao ay kabilang sa listahan ng World Network of Biosphere Reserves ng United Nations Educational, Scientific, and Cultural Organization (UNESCO).

Nagpaabot ng taos-pusong pagbati si Frasco sa lalawigan ng Apayao bilang pagkilala sa ikaapat na “biosphere reserve” sa Pilipinas ng isang katawan ng UN.

Ang pagkilala sa Apayao ng UNESCO ay nagsisilbing testamento sa kahalagahan ng ekolohiya at mga pagsisikap sa pangangalaga sa loob ng lalawigan.

“Inaasahan ng Kagawaran ng Turismo ang pakikipagtulungan sa mga lokal na stakeholder upang higit na maiangat ang mga sustainable tourism practices at isulong ang kagandahan ng Apayao at ng buong Pilipinas sa pandaigdigang yugto,” sabi ni Frasco.

Sumali ang lalawigan ng Apayao sa pinakabagong listahan ng biosphere reserves ng UNESCO sa ika-36 na sesyon ng International Coordinating Council of the Man and the Biosphere Program

(ICC MAB) na ginanap sa Agadir, Morocco, noong Hulyo 5, 2024.

Na-tag bilang “huling hangganan ng Cordillera,” kasama ang Apayao sa mga lalawigan ng Albay at Palawan, pati na rin ang mga beach at dive spot ng Puerto Galera sa Oriental Mindoro, sa listahan ng UNESCO biosphere reserves.

Nilikha ng UNESCO ang MAB Program na naglalayong “pahusayin ang ugnayan sa pagitan ng mga tao at kanilang kapaligiran.”

Sa ilalim ng nasabing programa ay ang World Network of Biosphere Reserves o mga site na “nagpapakita ng pagkakaisa sa mga tao at kalikasan para sa sustainable development.”
Mayamang biodiversity, kultura

Ayon sa pamahalaang panlalawigan ng Apayao, nagsimula ang bid nito para sa “biosphere reserve” na pagkilala matapos matuklasan ang unang aktibong pugad ng Philippine eagle (Pithecophaga jefferyi) sa loob ng kagubatan sa Luzon.

Ang nasabing pagtuklas ay nagsilang ng Apayao Lowland Forest Key Biodiversity Area, na “nagsisilbing kanlungan para sa mga critically endangered species tulad ng Philippine eagle,” sabi ng UNESCO sa pagbibigay ng pangalan sa Apayao bilang isa sa 11 bagong biosphere reserves para sa 2024.

Binanggit nito ang biosphere reserve sa Apayao, isa sa anim na probinsiya na bumubuo sa Cordillera Administrative Region o CAR, na may lawak na 3,960 square kilometers.

Ayon sa UNESCO, ang biosphere reserve ng Apayao ay binubuo ng dalawang rehiyon: ang Upper Apayao na nagpapakita ng “masungit na lupain na may matatayog na taluktok, talampas, at lambak;” at ang Lower Apayao na nagtatampok ng “flatlands na pinalamutian ng mga gumugulong na burol at talampas.”

Gayundin, ang 180-kilometrong Apayao River ay isa sa pinakamalaking sistema ng ilog sa Pilipinas at “nagsisilbing isang mahalagang watershed, na nag-aalaga ng 18 tributaries sa buong lalawigan,” idinagdag ng UN body.

Kabilang sa mga atraksyong panturista sa Apayao ay kadalasang natural na mga lugar tulad ng Lussok Cave at Underground River at ang maalon at matutulis na Dupag Rock Formations sa bayan ng Luna, ayon sa Provincial Tourism Services Office.

Ang nasabing tanggapan ay nasa proseso na rin ng pag-validate ng mga tourism sites sa pitong bayan ng lalawigan kabilang ang mga talon at nature-based tourism parks.

Ang lalawigan ay tahanan din ng etnikong Isneg na komunidad na nagsasagawa hanggang ngayon ng sistemang Lapat, na ayon sa mga pag-aaral ay “nagbabawal” o “nagreregula” ng labis na paggamit ng likas na yaman na pinamumunuan ng mga pinuno ng tribo.

Pangako nito na pangalagaan ang mga likas na kayamanan ng Pilipinas.

Sa pagtiyak na bahagi ng mga priyoridad ng DOT sa ilalim ng National Tourism Development Plan 2023-2028 ang biodiversity conservation, sinabi ni Frasco na ang ahensya ay “aktibong nakikibahagi sa mga proyektong nagsisiguro sa proteksyon at konserbasyon ng mga nasabing lugar sa bansa,” na tumutukoy sa mga destinasyon kung saan ang mga flora at fauna ay umunlad.

“Nananatiling nakatuon ang Kagawaran ng Turismo sa pagpapalakas ng mga hakbangin na naglalayong pangalagaan ang mga likas na kayamanan ng Pilipinas na kasabay ng masiglang kultura at mayamang pamana ng bansa, ang magkakaibang likas na tanawin ay may mahalagang papel sa pagtatatag ng Pilipinas bilang isang natatanging at hinahangad na paglalakbay na destinasyon,” dagdag ng kalihim ng turismo.

Bilang isa sa 18 mega-biodiverse na bansa sa mundo, ang Pilipinas ay tahanan ng hanggang 80 porsiyento ng mga species ng halaman at hayop sa mundo.

Bilang isang marine biodiversity hotspot, ang Pilipinas ay tahanan din ng higit sa 2,500 species ng isda at 500 species ng coral.