NANAWAGAN si Deputy Minority Leader Senator Risa Hontiveros ng isang all-senators caucus upang pormal na talakayin ang impeachment case laban kay Vice President Sara Duterte, kung saan ay binibigyang-diin niya na kailangang gampanan ng Senado ang tungkulin nito ayon sa Konstitusyon nang walang pagkaantala.

Sa Kapihan sa Senado forum, sinabi ni Hontiveros na ang pagtitipon ng lahat ng senador sa isang caucus ay magbibigay ng pagkakataon upang matukoy ang susunod na hakbang ng Senado sa paghawak sa impeachment case.

“Sa all senators caucus, hindi ko pa sigurado kung ilan pa ang sumusuporta sa ideyang yun. But I wouldn’t be surprised kung majority na rin sa bilang,” aniya, dagdag pa na may mga naunang caucus na ginanap sa nakaraan para sa mahahalagang pambansang usapin.

Binanggit ni Hontiveros na matapos maipadala ng Mababang Kapulungan sa Senado ang mga artikulo ng impeachment, nasa kamay na ngayon ng mataas na kapulungan ang aksyon dito.

Ipinaliwanag niyang makakatulong ang isang all-senators caucus upang linawin ang iba’t ibang pananaw kung maaari na bang mag-convene ang Senado bilang isang impeachment court.

Muling iginiit ni Hontiveros ang kanyang suporta sa posisyon ni Senate Minority Leader Senator Aquilino “Koko” Pimentel na ayon sa Konstitusyon, kailangang agad kumilos ang Senado sa mga kaso ng impeachment.

“Sumasang-ayon po ako sa pananaw ni Sen. Minority Leader, Sen. Aquilino ‘Koko’ Pimentel na ang linaw ng utos ng Constitution sa amin, forthwith at mas klaro pa nga sa Pilipino, na nagsasabing agad,” aniya.

Gayunpaman, iginiit ni Senate President Francis “Chiz” Escudero na hindi maaaring mag-convene ang Senado para sa isang impeachment trial habang ito ay naka-adjourn. Bagamat kinilala ni Hontiveros ang ganitong pananaw, nanindigan siyang ang caucus ang magiging tamang lugar upang pag-usapan ang mga legal at procedural na usapin na may kinalaman dito.

Nagbabala rin siya laban sa anumang hindi kinakailangang pagkaantala, iginiit na hindi dapat ipagpaliban ang impeachment trial hanggang sa ika-20 Kongreso.

“May apat na buwan pa naman mula ngayon hanggang June. There’s no reason we should wait four months or even one more month,” aniya.

Idiniin ni Hontiveros na ang paghihintay hanggang sa susunod na Kongreso ay maaaring magbago sa komposisyon ng Senado at maapektuhan ang takbo ng impeachment process.

“People are speculating, ihambing yung composition nitong 19th Congress-Senate sa posibleng composition ng 20th Congress-Senate. Pero para sa akin, magiging malaking pagpapabaya sa responsibilidad namin kung iaasa namin ito sa susunod na Kongreso,” aniya.

Binigyang-diin din niya ang posibilidad na ang mga konsiderasyong pampulitika, kabilang ang nalalapit na halalan sa 2025, ay maaaring nakaapekto sa desisyon ng ilang senador kung agad bang aaksyunan ang impeachment case.

“That’s a fair consideration siguro sa kahit sinong re-electionist. Pero mali ba natin kung gawin ng ating mamamayan at botante na electoral issue itong impeachment? Kasi hindi lang simpleng political issues ang grounds for impeachment. Mga usapin talaga ng pang gobyerno, mga usapin ng transparency and accountability,” paliwanag niya.

Hinimok niya ang kanyang mga kasamahan na isantabi ang pulitikal na kalkulasyon at ituon ang pansin sa kanilang tungkulin ayon sa Konstitusyon, binabalaan na ang anumang pagkaantala ay maaaring makasira sa tiwala ng publiko sa Senado.

“Kung paubaya namin na sa 20th Congress-Senate pa ang didinig sa impeachment complaint na ito, kaming mga senador ng 19th Congress would have reneged on our responsibility,” aniya.

Tinalakay rin ni Hontiveros ang mga kasalukuyang legal na hamon kaugnay ng impeachment case, partikular ang mga petisyong isinampa sa Korte Suprema. Bagamat may mga nagsasabing dapat hintayin ng Senado ang desisyon ng Korte, iginiit niyang hindi ito dapat maging hadlang sa pagsasagawa ng tungkulin nito.

“Sa prinsipyo bilang non-lawyer, akala ko hindi na kailangan. Kaya nga ang plain understanding ko rin nung na-transmit ng House yung articles of impeachment sa amin ay susunod na, forthwith, agad yung susunod na hakbang,” aniya.

Sinabi niyang hindi kinakailangan ang pagkaantala dulot ng mga legal na galaw, dahil ang Senado lamang ang may kapangyarihang magsagawa ng impeachment trial.

Sa kabila ng mga kasalukuyang legal na petisyon, nanindigan siyang dapat magpatuloy ang Senado sa pagtupad sa tungkulin nito.

Tiniyak din ni Hontiveros na magiging patas at walang kinikilingan ang kanyang paghusga sa impeachment trial, bagamat inamin niyang ang mga naunang imbestigasyon at track record ni Duterte ay natural na makakaimpluwensya sa kanyang paghusga.

Gayunpaman, binigyang-diin niyang nakatuon siya sa patas na pagsusuri sa kaso.

Binigyang-diin ni Hontiveros ang kahalagahan ng agarang pagpupulong ng caucus upang malinawan ang mga susunod na hakbang ng Senado. Aniya, sa mga naunang kaso, napatunayan nang epektibo ang isang all-senators caucus sa paglutas ng hindi pagkakaunawaan at sa pagsulong sa mahahalagang pambansang usapin.

Sa lumalawak na interes ng publiko sa impeachment case, iginiit niyang dapat kumilos ang Senado nang may determinasyon at tiyakin na ang proseso ay magiging bukas at maayos.

Nanawagan siya sa kanyang mga kapwa senador na bigyang-priyoridad ang mga demokratikong institusyon ng bansa higit sa anumang pampulitikang konsiderasyon, binibigyang-diin na ang proseso ng impeachment ay dapat magpatuloy ayon sa mga prinsipyo ng Konstitusyon.