Louis Biraogo

Himagsik sa West Philippine Sea: Tinig ng Katarungan at Kapayapaan

189 Views

SA nagbabantang mga alon sa South China Sea, isang masidhing sayaw na nagaganap sa pagitan ng mga higante at mga walang kalaban-laban, habang ang pananalakay ng China ay nagdadala ng kadiliman sa rehiyon, nag-iiwan ng pagkawasak at hindi pagkakasundo. Ang kamakailang banggaan ng mga sasakyang pinamamahalaan ng mga tanod baybayin ng China at Pilipinas ay hindi lamang isang pangyayari; ito ay isang nakakatakot na sintomas ng isang mas malalim na karamdaman—ang karamdaman na likha ng walang-katapusang paghahangad ng China para sa pangingibabaw at ang kanyang pagmamaliit sa pangdaigdigang batas at kaayusan.

Ang mga katotohanan ay maliwanag at hindi maitatanggi. Ang Philippine Coast Guard, na nakabahagi sa isang nakagawiang misyon ng pagtustos sa Ayungin Shoal, ay nakatagpuan ang sarili na napapalibutan ng mga sasakyang Tsino—mga sasakyang handang-handa sa panggigipit at pananakot. Ang mga mapanganib na maniobra, di-mapag-iingat na galaw, at ang mga kanyon de-tubig ay naging mga armas ng pagpapakita ng lakas ng China, iniwan ang mga matapang na Pilipinong mandaragat na sugatan, ang kanilang sasakyang pangdagat may sira sa banggaan.

Ngunit ang mga totoong sugat ay mas malalalim pa kaysa sa simpleng pisikal na pinsala lamang. Ito ay tumatagos sa puso ng soberanya, ng katarungan, at ng mga pangunahing karapatan ng mga bansa na mabuhay nang malaya mula sa takot at pang-aapi. Ang Philippine National Security Council ay nagsasalita nang may makatarungan pagngingitngit, kinukundena ang mga hakbang ng China bilang walang dahilan at hindi nararapat. Pinag-uusapan nila ang tungkol sa mga buhay na nanganganib, ng mga Pilipinong nasusugatan, at ng integridad sa teritoryo na napagbantaan ng pagtatalo sa China.

Gayunpaman, sa harap ng mga malalang pambubuska, nananatiling matigas ang China, sinusuot ang mga galaw nito sa balat ng legalidad habang lumalabag sa mga karapatan ng kanyang mga karatig bansa nang walang kahihiyan. Si Mao Ning, tagapagsalita ng Chinese Foreign Ministry, sa isang pagpapakita ng walang hiyang pagbabalatkayo, ay inaakusahan ang Pilipinas ng pagsuway sa teritoryo ng China—isang paratang na katatawanan at walang basehan. Ang kanyang mga salita ay walang saysay, walang katotohanan, at imoral, habang ang China ay naghahanap ng mga paraan upang mabigyan ng katwiran ang pagsalakay nito sa pamamagitan ng panlilinlang at pagdaraya.

Ngunit huwag tayo magpalinlang. Huwag tayo magpabuyo sa saliw ng awit ng propaganda ng China. Sa halip, ating pakinggan ang panawagan ng katarungan at makiisa sa Pilipinas habang haharapin nito ang paniniil ng China sa hangad ng pagpapalawak. Humingi tayo ng pananagutan, hindi pagpapatahimik; katarungan, hindi pangangatuwiran.

Ang pandaigdigang komunidad ay dapat bumangon sa okasyon at papanagutin ang China sa kanyang mga gawain. Ang hatol ng isang pandaigdigang tribunal noong 2016 sa The Hague ay dapat pangalagaan at ipatupad, sapagkat ito ay kumakatawan sa tanglaw ng pag-asa sa isang karagatan ng kawalan ng kasiguraduhan—isang tanglaw na umaakay sa atin tungo sa isang hinaharap kung saan ang alituntunin ng batas ay nangingibabaw sa alituntunin ng lakas.

Ngunit huwag tayong tumigil doon. Lumayo pa tayo at magpunta sa landas patungo sa pangmatagalang kapayapaan at katiwasayan sa South China Sea. Magtrabaho tayo nang walang kapaguran upang magtatag ng isang pamamtayan ng pagkilos na kasama ang Beijing—isang pamantayan na nagbibigay respeto sa mga karapatan ng lahat ng bansa, malaki man o maliit, at tinitiyak na ang mga alitan ay malulutas sa pamamagitan ng pag-uusap, hindi pamimilit.

Sa huli, nasa atin ang pagpili. Susuko ba tayo sa kadilimang nakakubli sa ilalim ng mga alon, o sama-sama tayong maninindigan sa pagkakaisa at pagsuway laban sa paniniil ng pananalakay? Ang sagot ay nasa ating mga kamay, at ang oras upang kumilos ay ngayon. Hayaang maging gabay natin ang katarungan, at maging gantimpala natin ang kapayapaan.