Louis Biraogo

Mega Ecozone ni Panga sa Puerto Princesa: Isang Bagong Paradayma para sa Kaunlaran

127 Views

SA isang mapangahas at matapang na hakbang na layong muling tukuyin ang pang-ekonomiyang tanawin, ang Philippine Economic Zone Authority (Peza) sa ilalim ng pangunguna ng mapangaraping liderato ni Director General Tereso Panga ang nangunguna sa pagpapaunlad ng Iwahig mega economic zone sa loob ng isang piitan sa Puerto Princesa, Palawan. Ang ambisyosong proyektong ito, na itinakda para sa kumpletong pagsasakatuparan sa panahon ng termino ni Presidente Marcos, ay nagpapakita ng isang estratehikong pag-usbong tungo sa ekonomikong pagpapabuti at sariling kakayahan.

Ang pangangasiwa ni Director General Panga sa pagpapalit ng isang piitan sa isang malawakang at nakakatayo sa sarili na komunidad ay kahanga-hanga. Ang planadong 26,000-hektaryang ecozone, na pangunahing nakatuon sa pagmamanupaktura, ay naglalayong makaakit ng mga pangunahing kalahok, kabilang ang mga kumpanya ng sasakyan, pati na rin ang mga de-kuryenteng sasakyan. Ito ay sumasang-ayon sa pandaigdigang takbo, tulad ng ipinapahayag ni Panga, na nagpapakita ng tagumpay ng mga katulad na proyekto sa mga bansang ASEAN kung saan ang malawakang pagkakaroon ng lupa ay nagiging katalista sa pag-akit ng malalaking puhunan.

Isang mahalagang aspeto ng proyektong ito ay ang layunin na magamit ang nababagong mapagkukunan ng enerhiya at tiyakin ang pagpapanatili ng proyekto. Si Panga ay nangangarap ng isang nakapaloob sa sariling ekosistema kung saan natutugunan ang mga pangangailangan sa kuryente at tubig sa loob ng ecozone, na nagpapakita ng pangako sa responsableng pangangalaga sa kalikasan. Ang potensyal na mapaunlad ang isang piitan sa isang produktibong bahagi ng ecozone ay hindi lamang nagpapakita ng pang-ekonomiyang kaalaman kundi nagbibigay diin din sa aspeto ng panlipunang impluwensya, na nag-aambag sa reporma sa bilangguan sa pamamagitan ng produktibidad.

Ang maagap na pakikipag-ugnayan sa Bureau of Corrections, na pinamumunuan ni Director General Gregorio Catapang, ay nagpapakita ng determinasyon na lampasan ang mga birokratikong balakid, na may mga usapang umuusad na patungo sa mga huling yugto. Ang nalalapit na memorandum of agreement ay nagpapahiwatig ng pagsisimula ng isang transpormatibong paglalakbay para sa Puerto Princesa. Ang estratehikong pamamaraan ni Panga, na nagtatanghal ng mga kahawig na modelo tulad ng Camp John Hay sa Baguio City, ay nagbibigay-diin sa potensyal na magtaglay ng mga kasosyo at mapakinabangan ng labis ang mga yaman para sa pag-unlad.

Ang inisyatibang ito ay umani ng suporta mula sa mga ekonomikong eksperto, kung saan binibigyang-diin ni Rizal Commercial Banking Corp. Chief Economist Michael L. Ricafort ang potensyal nito na mag-ambag sa paglago at pag-unlad ng ekonomiya. Ang epekto nito sa turismo, lokal at dayuhang pamumuhunan, at paglikha ng trabaho ay nagpapakita ng mga maraming aspeto ng benepisyo ng mega ecozone. Ang diin ni Ricafort sa paglikha ng trabaho bilang isang paraan upang magamit ng labis ang potensyal ng Palawan ay sumasang-ayon sa pangkalahatang pangitain sa likod ng proyekto.

Ang pag-unlad ng mga pampublikong ecozone ay isang estratehikong tugon sa kakulangan ng mga pribadong pagmamay-ari ng malalaking lupaing angkop para sa mga malalaking proyekto sa Pilipinas. Sa pagtuon sa buong supply chain ng pagmamanupaktura, layunin ng Peza na lumikha ng isang ekosistema na makakatulong sa pangmatagalanang pag-unlad. Ang mga tagumpay ng mga pampublikong ecozone sa Cebu, Baguio, Cavite, at Pampanga ay naglalakbay na mga inspirasyon, nagpapakita ng kakayahang maging matagumpay ng gayong mga proyekto.

Sa ating pagmamasid sa pagtutugma ng mapangaraping pamumuno, estratehikong plano, at pangako sa pangmatagalanang pag-unlad, lumilitaw ang Iwahig mega economic zone bilang isang sagisag ng progreso para sa Puerto Princesa at ang buong Pilipinas. Ang hindi nagbabagong dedikasyon ni Director General Panga sa proyektong ito ay nagtatakda ng entablado para sa isang pamana na lumampas sa panandaliang dikta ng pulitika. Ito ay isang patunay sa kakayahang innobasyon at pakikibagay ng bansa sa pagtahak sa landas ng ekonomikong kasaganaan.