SA isang tanawin na madalas na siraan ng pulitikal na kaguluhan at partisan na pag-aaway, kinakailangan ang isang nagmumulat na pinuno upang lumakad at magmungkahi ng makabuluhang pagbabago para sa kabutihan ng nakararami. Pasok si Martin Romualdez, isang pangalan na kamakailan lamang ay naging magkasingkahulugan sa matagal nang kailangang rebisyon ng ating Saligang Batas. Ang mga mungkahi ni Romualdez ay hindi lamang isang talaan ng reporma kundi isang estratehikong plano para sa isang mas mabilis at mas epektibong istruktura ng pamahalaan. Sa editoryal na ito, tatalakayin natin ang kahalagahan ng kanyang mga mungkahi, papurihan ang kanyang paraan ng pakikipag-ugnayan sa Local Government Units (LGUs), at bibigyang diin ang masipag na pagsisikap na naglalayo sa kanya sa karamihan ng pulitikal na mga inisyatibo.

Ang mga mungkahi ni Romualdez ay dumating sa isang mahalagang sandali kung saan hinaharap ng bansa ang pangangailangan para sa reporma sa Saligang Batas. Hindi maipaliwanag ang kahalagahan ng kanyang mga mungkahi, yamang layunin nitong sagutin ang mga matagal nang isyu na nagpigil sa ating pag-unlad. Mula sa decentralization ng kapangyarihan patungo sa pagsusulong ng LGUs, ang pangitain ni Romualdez ay isang simoy ng sariwang hangin sa isang pulitikal na klima na madalas na sinasaklaw ng sentralisadong pagdedesisyon. Ang mungkahing palakasin ang awtonomiya ng LGUs ay espesyal na pinupuri, dahil ito’y nagpapakita ng pagsanib ng loob na patibayin ang lokal na pamahalaan at itaguyod ang isang mas malawakang demokrasya.

Ang nagpapabukod kay Romualdez ay hindi lamang ang nilalaman ng kanyang mga mungkahi kundi pati na rin ang maingat na paraan na kanyang ginagamit upang tiyakin ang tagumpay nito. Ang pakikipag-ugnayan sa mga LGUs nang direkta ay isang mabisang hakbang, na nagpapakita na ang tagumpay ng anumang pagbabago sa Saligang Batas ay umaasa sa kooperasyon at pag-unawa ng lokal na mga lider. Sa pagsasama nila sa proseso, binubuo ni Romualdez ang isang koalisyon ng suporta na sumasalamin sa iba’t ibang pangangailangan at pangarap ng ating bansa.

Ang masigla at masipag na pagsusumikap ni Romualdez sa pagbuo ng mga mungkahi na ito ay karapat-dapat sa palakpak. Kitang-kita na hindi lamang ito puro salita para sa ideya ng reporma sa Saligang Batas kundi isinasantabi niya ang oras at enerhiya upang maunawaan ang mga kakaibang aspeto at kumplikasyon ng ating kasalukuyang sistema. Ang kanyang dedikasyon sa layunin ay isang maliwanag na kakaiba sa mga nagtagumpay na pagsisikap ng mga naunang administrasyon, kasama na ang kay Pangulong Duterte. Bagamat naging bahagi na ng programa ang pagbabago sa Saligang Batas, madalas itong nabitag sa pulitikal na pagpapabangu-bango at kulang sa lalim at pang-unawa na ipinapamalas ni Romualdez.

Ang administrasyon ni Duterte, sa kabila ng mga pangako nito ng pagbabago, ay nagkaruon ng mga hamon sa pagtutok sa bansa tungo sa reporma sa Saligang Batas. Ang mga mungkahi ni Romualdez, gayunpaman, ay nag-aaral mula sa mga kakulangan ng mga naunang pagsisikap. Sa pagsusulong ng isang pagsasanib na paraan at pag-address sa mga alalahanin ng LGUs, inilalatag niya ang pundasyon para sa isang mas matibay at malawakang tinatanggap na proseso ng reporma. Ito ay hindi lamang isang pagbabago para sa pagbabago kundi isang maingat na inunawa na pag-usbong ng ating istruktura ng pamahalaan.

Bilang mga Pilipino, ang ating reaksyon sa mga mungkahi ni Romualdez ay dapat na aktibong pakikilahok at masusing pagsasaalang-alang. Ang reporma sa Saligang Batas ay isang malaking hakbang, at ang ating kolektibong kontribusyon ay mahalaga sa paghubog ng hinaharap ng ating bansa. Kailangan nating pigilang ituring ito bilang isang partidaryong pagsusuri at sa halip, magtuon sa mga posibleng benepisyo para sa lahat ng mamamayan. Ito’y isang pagkakataon na lumampas sa pulitikal na retorika at magtrabaho patungo sa isang modelo ng pamahalaan na mas handa sa mga pangangailangan ng tao.

Upang lubusang matanto ang epekto ng mga mungkahi ni Romualdez, dapat aktibong makilahok ang mamamayan sa usapin ng reporma sa Saligang Batas. Dumalo sa mga pulong-pulonh makilahok sa mga pampublikong pagtatanghal, at ipahayag ang inyong mga opinyon sa mga tamang paagusan ng kaalaman. Mahalaga ang pagiging maalam tungkol sa mga partikular ng mga mungkahi at ang mga posibleng implikasyon nito. Ito’y hindi oras para sa pasibong pagmamasid; ito’y isang tawag para sa aktibong pagiging mamamayan.

Sa buod, ang mga matapang na mungkahi ni Romualdez ay nagtatangi bilang isang pagbabaligtad sa landas sa paglalakbay ng ating bansa tungo sa reporma sa Saligang Batas. Ang kanyang paraan ng pakikipag-ugnayan sa LGUs at ang maingat na plano sa likod ng mga mungkahing ito ay nagtatatag ng pamantayan para sa mga inisyatibang pampulitika. Kailangan nating kilalanin ang kahalagahan ng sandaling ito at aktibong mag-ambag sa diskusyon, tiyakin na ang mga pagbabago sa Saligang Batas ay naglalarawan ng mga pangarap at halaga ng sambayanang Pilipino. Panahon na para yakapin natin ang pagkakataong ito para sa isang mas malawakang at responsibong istraktura ng pamahalaan.