NANAWAGAN si Senador Sherwin Gatchalian sa National Electrification Administration (NEA) at Department of Education (DepEd) na pabilisin ang elektripikasyon ng 1,500 last-mile schools na hanggang ngayon ay wala pa ring kuryente.

Binigyang-diin niya na ang kakulangan ng kuryente sa mga paaralang ito ay lubhang nakaaapekto sa kalidad ng edukasyon at humahadlang sa kakayahan ng mga mag-aaral na makinabang sa makabagong teknolohiyang pang-edukasyon.

Ipinaliwanag ni Gatchalian na ang mga paaralang walang kuryente ay nahihirapang magbigay ng maayos na kapaligiran sa pag-aaral at hindi rin nagagamit ang mga digital education initiatives na maaaring makatulong sa pagpapabuti ng kaalaman ng mga mag-aaral.

“When schools lack access to electricity, they struggle to provide learners with a conducive environment for studying and miss out on the opportunities offered by digital education,” pahayag ni Gatchalian.

Upang tugunan ang problemang ito, ₱1.295 bilyon ang inilaan sa 2025 national budget para sa elektripikasyon ng mga paaralan at modernisasyon ng mga sistemang elektrikal sa mga on-grid schools. Kabilang sa pondo ang pag-upgrade ng kasalukuyang mga sistema ng kuryente, pagbili at pag-install ng mga angkop na transformer, at pagsasakatuparan ng solar power systems para sa mas matagalang solusyon sa enerhiya.

Binigyang-diin ni Gatchalian ang kahalagahan ng wastong paggamit ng pondo upang matiyak na ito ay magamit nang epektibo at maipamahagi nang mabilis sa mga paaralang nangangailangan.

Giit ng senador na dapat bigyang-prayoridad ang mga paaralang nasa malalayong lugar, lalo na’t mas limitado na nga ang kanilang mga mapagkukunan, teknolohiya, at pasilidad kumpara sa mga nasa urban na lugar.

Habang pinupursige ng pamahalaan ang buong elektripikasyon ng mga pampublikong paaralan, nanawagan si Gatchalian sa paggamit ng mga renewable energy solutions, partikular na ang solar power, upang makapagbigay ng mas pangunahin at pangmatagalang mapagkukunan ng kuryente sa mga off-grid schools.

Ayon sa DepEd, bahagi na ng kanilang plano ang pagtutok sa solar energy sources para sa parehong off-grid at on-grid na pampublikong paaralan, batay sa isinasaad ng Fiscal Year 2024 General Appropriations Act.

“We should not only focus on providing electricity but also on making sure that our schools have sustainable and cost-efficient energy solutions. Solar power is a practical choice for many schools in remote areas where grid connections remain difficult,” paliwanag ni Gatchalian.

Ang paggamit ng solar energy systems ay inaasahang magpapababa sa pag-asa ng mga paaralan sa mahal at hindi maaasahang generator systems, partikular na sa mga liblib na lugar. Bukod pa rito, makakatulong ang mga renewable energy solutions sa pagbabawas ng gastusin sa kuryente ng mga paaralan, kaya mas maraming pondo ang maaaring mailaan sa mga aklat, gamit pang-edukasyon, at suporta sa mga guro.

Muling iginiit ni Gatchalian na ang elektripikasyon ay hindi lamang tungkol sa pagbibigay ng pangunahing pasilidad, kundi tungkol din sa pagtiyak na ang mga estudyante ay natututo sa isang maayos at angkop na kapaligiran. Ibinahagi niya na ang mga paaralang walang kuryente ay madalas na mayroong kakulangan sa access sa makabagong kagamitan sa pagtuturo, mahihirap na kondisyon sa silid-aralan dulot ng hindi sapat na ilaw at bentilasyon, at pagsubok sa pagpapatupad ng mga programang pang-edukasyon ng DepEd na gumagamit ng teknolohiya.

Ang pagbibigay ng kuryente sa lahat ng pampublikong paaralan ay magpapabuti nang malaki sa kalidad ng edukasyon, dahil mas magkakaroon ng kakayahan ang mga mag-aaral na gumamit ng online learning platforms, multimedia lessons, at digital assessments.

“If we are to help our learners improve their performance, we must ensure that they are comfortable and safe in their school facilities,” diin ni Gatchalian.

Dahil sa laki ng pondong inilaan para sa elektripikasyon ng mga paaralan, iginiit ni Gatchalian ang mahigpit na pangangasiwa at accountability sa implementasyon ng proyekto. Hinimok niya ang DepEd at NEA na siguraduhin ang agarang pagsasakatuparan ng mga proyekto at iwasan ang anumang pagkaantala na dulot ng burukrasya.

“With the budget already allocated, there should be no reason for further delays. We must act with urgency to bring electricity to all our schools and provide our students with the learning environment they deserve,” sabi niya.

Hinikayat din ni Gatchalian ang mga local government units (LGUs) at mga pribadong sektor na makipagtulungan upang mapabilis pa ang implementasyon at matiyak ang pagiging epektibo ng programang elektripikasyon sa mahabang panahon.

Ang elektripikasyon ng lahat ng pampublikong paaralan ay isang pangunahing hakbang sa pagpapabuti ng sistema ng edukasyon sa bansa. Tiniyak ni Gatchalian na patuloy niyang babantayan ang progreso ng proyektong ito. Inihayag din niya ang kanyang patuloy na suporta sa mga repormang pang-edukasyon na nagbibigay ng higit na atensyon sa mga paaralang nasa kanayunan at pagsusulong ng mas matibay na public-private partnerships upang mapabilis ang ganap na elektripikasyon ng mga paaralan sa buong bansa.

“We are already facing numerous challenges in our education system. The least we can do is ensure that all students, regardless of location, have access to basic facilities like electricity. This is a fundamental right, not a privilege,” pagtatapos ni Gatchalian.