NANAWAGAN si Senate President Francis “Chiz” G. Escudero ng malawakang paglilinis sa hanay ng mga tiwaling kawani sa mga paliparan ng bansa matapos ang pagkakatanggal ng tatlong empleyado ng Office of Transportation Security (OTS) na sangkot umano sa insidente ng “tanim-bala” sa Ninoy Aquino International Airport (NAIA).
Binigyang-diin ni Escudero na dapat magsilbing daan ang pagtanggal sa mga lumalabag na kawani upang maisulong ang mas malawak na reporma na magpapahusay sa imahe ng Pilipinas sa mundo at magpapabuti sa karanasan ng mga pasahero sa pangunahing paliparan ng bansa.

“We have this window of opportunity to implement long-term initiatives that will transform the country’s image and enhance the experience of visitors and domestic travelers the moment they land and when they depart to their destinations. This is long overdue,” aniya.

Pinuri rin niya si Kalihim ng Transportasyon Vince Dizon sa mabilis na aksyon sa insidente at binigyang-diin na, sa ilalim ng bagong liderato sa transportasyon at pribadong pamamahala ng airport sa ilalim ng New NAIA Infra Corp. (NNIC), kailangang ipatupad ang mga sistematikong pagbabago upang maiwasan ang mga katulad na pangyayari.

Bilang tagapagtaguyod ng karapatan ng mga pasahero, muling ipinaalala ni Escudero na itinulak niya ang isang espesyal na probisyon sa 2024 General Appropriations Act na nag-aatas ng reimbursement para sa mga pasaherong hindi nakaabot sa kanilang flight dahil sa labis o hindi kinakailangang pagtatanong ng mga kawani ng Bureau of Immigration. Ang bayad-pinsala ay kukunin mula sa hindi nagamit na pondo ng ahensya.

Samantala, ikinatuwa rin ni Senador Sherwin Gatchalian ang mabilis na aksyon laban sa mga tauhan ng OTS at binigyang-diin ang kahalagahan ng sama-samang pagtutulungan upang labanan ang korapsyon.

“Mapipigilan natin ang mga masasamang gawain na kagaya ng tanim-bala kung tulong-tulong ang lahat na isiwalat ang iba’t ibang uri ng korapsyon sa ating bansa,” ani Gatchalian.

Iginiit niya rin ang pangangailangan para sa mas mahigpit na mga hakbang upang matiyak na ang mga paliparan ay mananatiling ligtas, episyente, at walang mga modus ng panghihingi ng pera na nagpapahirap sa mga pasahero at sumisira sa reputasyon ng bansa.

Muling lumutang ang isyu ng “tanim-bala” matapos ireklamo ng isang 69-anyos na babae ang tangkang panloloko sa kanya ng mga tauhan ng NAIA Terminal 3 noong Marso 6. Ayon sa kanya, habang nasa boarding gate, sinabi ng mga opisyal ng OTS na may nakita silang bala sa kanyang handbag sa pamamagitan ng X-ray scan. Sinubukan umano siyang dalhin sa opisina ng OTS, ngunit nang magsimulang mag-record ng video ang kanyang pamilya, umatras ang mga opisyal at walang nakuhang bala sa kanyang gamit.

Bilang tugon, iniutos ni Pangulong Ferdinand R. Marcos Jr. ang isang malalimang imbestigasyon, sabay sa pagpapatibay na hindi kukunsintihin ang ganitong mga gawain at dapat mapanagot ang mga may sala. Samantala, tiniyak ni Kalihim Dizon sa publiko na susuriin ang mga ipinatutupad na security protocol sa NAIA upang hindi na maulit ang ganitong insidente.

Patuloy namang nakikipag-ugnayan ang New NAIA Infra Corp. (NNIC) sa OTS upang patatagin ang mga hakbang sa seguridad, pagbutihin ang transparency sa mga screening procedure, at tiyakin na hindi sasailalim ang mga pasahero sa anumang tangkang pangingikil.

Dahil sa muling pagbuhay ng isyu ng “tanim-bala,” lumakas ang panawagan para sa patuloy na pagbabantay at pangmatagalang reporma upang maprotektahan ang mga biyahero at mapanatili ang mabuting reputasyon ng bansa sa pandaigdigang antas.