SA isang nakakagulat na pag-ikot ng mga pangyayari, ilang pangunahing personalidad sa pulitika sa Davao Oriental, na dati’y matatag na mga kaalyado ng pamilya Duterte, ay nagpalit ng kanilang pagsang-ayon sa Lakas-CMD ni House Speaker Martin Romualdez, na naglilinaw sa pag-igting ng tensiyon sa loob ng UniTeam ng administrasyon ni Marcos Jr.

Ang paglipat, na itinaguyod ni Davao Oriental 2nd District Representative Cheeno Miguel Almario at sinang-ayunan naman ni Vice Governor Nelson Dayanghirang Jr. at ilang miyembro ng provincial board, ay nagpapahiwatig ng isang malaking pag-alis mula sa kanilang dating ugnayan sa Nacionalista Party (NP) at Hugpong ng Pagbabago Party (HPP) ni Vice President Sara Duterte.

Ang desisyon na sumapi sa Lakas-CMD ay itinuring na isang estratehikong pagpili na nagmumula sa hindi kasiya-siyang direksyon ng nakaraang administrasyon, lalo na ang napapansing hidwaan sa pagitan nina Romualdez at Sara Duterte. Lumalala ang alitan nang suriin ng House of Representatives, sa pangunguna ni Romualdez, ang mga iminungkahing kumpidensiyal na pondo ni Sara at ang badyet ng Department of Education, na humantong sa banggaan sa pamilya Duterte.

Ang matibay na pamumuno ni Romualdez bilang pangulo ng Lakas-CMD, kasabay ng naunang pagbibitiw ni Sara Duterte bilang chairman ng partido, ay nagtatag sa kanya bilang mahalagang personalidad sa pagbabago ng larangan ng pulitika. Ang desisyon ng mga lider sa Davao Oriental ay itinuturing na isang paglipat patungo sa impluwensya ni Romualdez, na pinapalakas pa ng lumalaking paniniwala na may hangarin siyang maging pangulo, na lalong nagpapahiwalay sa kanya sa kampo ng Duterte.

Ang pag-alis ng mga opisyal na ito mula sa pampulitikang orbit ng pamilya Duterte patungo sa grupo ni Romualdez ay binigyang-diin ng kanilang pangako na bigyang prayoridad ang pag-unlad ng Davao Oriental. Binigyang-diin ni Representative Almario na ang desisyon na sumapi sa Lakas-CMD ay isang plano na kanilang inihanda nang maaga, at tinanggihan ang anumang koneksyon sa mga hindi pagkakaunawaan sa pagitan nina Romualdez at Sara Duterte.

Ang suporta mula sa dating Pangulo Duterte noong 2022 elections ay unang nagpapatibay sa suporta ni Almario at iba pang lokal na lider para sa Marcos-Duterte tandem. Ngunit ang mga kamakailang pangyayari, kabilang ang pagsusuri ng House sa mga pondo ni Sara at mga mungkahing kooperasyon sa pagsisiyasat ng International Criminal Court sa anti-droga kampanya, ang nagdala sa hindi inaasahang realignment ng pulitika.

Ang malakas na suporta ni Almario kay Romualdez at sa pamumuno ng House, kahit na may pagpuna mula sa mas matanda na Duterte, ay nagpapakita ng kumpiyansa sa kakayahan ni Romualdez na itaguyod ang mabuting pamamahala at aninaw. Ang ulat mula sa Commission on Audit, na binanggit ni Almario, ay nagbibigay ng kabigatan sa kanilang pahayag na ang pondo ng Lower House ay naipamahagi ng maayos sa ilalim ng gabay ni Romualdez.

Ang estratehikong paglipat ng mga lider sa Davao Oriental na ito patungo kay Romualdez ay hindi lamang nagpapahiwatig ng isang rehiyonal na pagbabago sa dinamiko ng pulitika, kundi nagbibigay-diin din sa mga nakikitang lakas ng pamumuno ni Romualdez. Ang pagbibigay-diin sa pagkakaisa, pang-unawa, at diyalogo, tulad ng inilahad ni Almario, ay nagpapahiwatig ng paglisan mula sa mga personal at politikal na pagkakahiwa-hiwalay alang-alang sa kagalingan ng bansa.

Sa paglago ng impluwensya ni Romualdez, na pinapalakas ng suporta mula sa mga pangunahing lider sa rehiyon, ang pampulitikang tanawin sa Davao Oriental at posibleng sa iba pang lugar ay hinahanda para sa isang malaking pagbabago. Ang kumpiyansa ng mga lider kay Romualdez sa kanyang pangako sa responsableng pamamahagi ng pondo at aninaw ay naglalagay sa kanya bilang isang pampulitikang puwersa na kayang magdala ng bansa sa gitna ng mga hamon.

Sa buod, ang paglipat ng pagsang-ayon ng mga kilalang kaalyado ng Duterte sa Davao Oriental sa Lakas-CMD ni Romualdez ay nagtatakda ng isang estratehikong pampulitikang pagbabago. Sa pangunguna ng hindi kasiya-siyang naibigan sa nakaraang administrasyon at sa paniniwalang may pangako sa rehiyonal na kaunlaran, itinaas nito si Romualdez bilang pangunahin na personalidad sa pulitika na may pangarap higit pa sa pagiging Speaker ng House. Ang matibay na suporta ng mga lider kay Romualdez ay nagpapakita ng kanilang paniniwala sa kanyang kakayahan na itaguyod ang mabuting pamamahala, aninaw, at kagalingan ng mamamayang Pilipino, nagtatakda ng entablado para sa isang posibleng mapagtagumpayan na yugto sa pulitika ng Pilipinas.