MARIING pinabulaanan at tinutulan muli ng Department of Foreign Affairs (DFA) nitong Huwebes ang mga pag-aangkin ng Tsina sa Spratly Islands, kabilang ang Sandy Cay (o Pag-asa Cay 2) na malapit sa Pag-asa Island.

Ang pahayag ay kasunod ng naging depensa ng Embahada ng Tsina sa Maynila noong Mayo 26, kung saan iginiit nilang pag-aari umano ng Tsina ang Sandy Cay, at ginamit ito bilang katwiran sa pagbomba ng water cannon sa dalawang sibilyang barko ng Pilipinas malapit sa nasabing lugar.

Ayon kay Foreign Affairs Spokesperson Ma. Teresita Daza, dapat igalang ng Tsina ang soberenya at hurisdiksyon ng Pilipinas sa lugar, dahil malinaw na bahagi ito ng bansa.

“Ang pangunahing katotohanan ay ang Pag-asa Island at ang mga Pag-asa Cays ay bahagi ng Kalayaan Island Group (KIG), na isang mahalagang bahagi ng Pilipinas na matagal nang sakop ng ating soberenya at hurisdiksyon,” ani Daza.

Dagdag pa niya, may buong karapatan ang Pilipinas na magsagawa ng mga rutinang operasyon at siyentipikong pananaliksik sa karagatan sa paligid ng mga lugar na ito, at magpapatuloy ang bansa sa paggawa nito.

“Ang mga hakbang ng mga awtoridad ng Pilipinas sa nasabing lugar ay lehitimong pagsasakatuparan ng ating soberenya at alinsunod sa pandaigdigang batas, partikular na ang 1982 United Nations Convention on the Law of the Sea (UNCLOS) at ang 2016 South China Sea Arbitral Award, gayundin ang **2002 Declaration on the Conduct of Parties in the South China Sea (DOC),” dagdag niya.

Binigyang-diin ni Daza na walang karapatan ang Tsina na tutulan, lalo na ang makialam sa mga legal at karaniwang aktibidad ng Pilipinas sa lugar.

Sa kabila ng mga insidente, muling tiniyak ni Daza na nananatiling nakatuon ang Pilipinas sa mapayapang paraan at legal na proseso upang tugunan ang mga sigalot at pamahalaan ang sitwasyon sa dagat.

Insidente sa Sandy Cay

Noong Mayo 21, dalawang barko ng Bureau of Fisheries and Aquatic Resources (BFAR) — ang BRP Datu Sanday at BRP Datu Pagbuaya — ay nagsasagawa ng rutinang marine scientific research mission malapit sa Sandy Cay nang sila ay harangan, aninohin, bombahin ng water cannon, at banggain ng barko ng China Coast Guard (CCG) 21559.

Tinukoy ng National Maritime Council ang naturang insidente bilang “labag sa batas na panghihimasok” ng Tsina, sapagkat ito ay naganap sa loob ng teritoryal na dagat ng Pilipinas sa paligid ng Pag-asa Island at Pag-asa Cay 2.