SA madilim na sulok ng enerhiya sa Pilipinas, isang sinag ng pag-asa ang bumabalik sa harapan ni Speaker Martin Romualdez at Maharlika Investment Corp. (MIC) CEO Rafael Consing Jr. sa pagtataguyod ng isang estratehikong pamumuhunan sa National Grid Corp. of the Philippines (NGCP). Gayunpaman, habang ang pansin ng madla ay tumatama sa panukalang ito, ang mga anino ng pagkukulang ng NGCP at ang malaking pagmamay-ari nito ng China ay nagbibigay-diin sa mga alalahanin na umiindayog na rinig hanggang sa labas ng lugar kung saan sumiklab ang blackout sa Panay at Guimaras Islands.

Ang pag-endorso ni Consing sa pangitain ni Romualdez ay nagpapalalim sa kritikal na papel ng NGCP bilang tukod ng sistema ng kuryente ng bansa, kung saan ang kanyang katatagan ay masalimuot na konektado sa ekonomiya at sosyal na kagalingan ng Pilipinas. Sa kahulugan ng kamakailang apat na araw na pagkawala ng kuryente, tila hindi lamang napapanahon kundi kinakailangan ang panawagang pagpapataas sa imprastruktura ng enerhiya at pagbaba ng mga singil sa kuryente sa pamamagitan ng pamumuhunanbng sovereign wealth fund sa NGCP.

Ang istrakturang pagmamay-ari ng NGCP, na may 40% na kontrolado ng State Grid Corp. ng Tsina, ay tila isang nakakatakot na multo. Ang potensyal na gamitin ang malaking pag-aari ng Tsina para sa pulitikal na pakana o sabotaheng may kinalaman sa mga geopulitikal na alitan ay nagdudulot ng alarma. Inihihimok ng editoryal ang maingat na pagsusuri sa aspektong ito, itatanong ang kahalagahan ng operasyon ng NGCP sa pambansang interes ng Pilipinas, lalo na’t may mga patuloy na may alitan sa teritoryo at heopulitikal na tensiyon.

Inaasahan ni Consing na maging tapat na kaakibat ang MIC sa pagharap sa mga masalimuot na hamon ng enerhiya sa bansa, kung saan binibigyang diin ang mga makabuluhang benepisyo tulad ng mas mababang gastos sa enerhiya. Ang mga iniaalok na mga pribado-publikong pagkakasosyo at potensyal na maging ehemplo ang mga ito para sa maayos na pagsasagawa sa pangmatagalan ay nagbibigay-tuwa. Gayunpaman, lumilitaw ang mga anino ng pag-aalinlangan habang ang panukala ay hinaharap ng oposisyon mula sa mga mambabatas ng Makabayan na nagpahayag ng pangangamba tungkol sa pagpapalago sa isang walang kakayahan o napatunayang NGCP.

Inuudyok ng editoryal ang isang masusing pagsusuri sa pagganap, transaksyon, at pagmamay-ari ng NGCP. Ang iminungkahing pagsusuri sa prangkisa ng NGCP ay sumasang-ayon sa pangangailangan ng editorial para sa transparency, partikular sa isyu ng mga singil sa transmisyon at ang epekto nito sa seguridad ng bansa dahil sa malaking pag-aari ng China. Ang mga alalahanin ni ACT Teachers Rep. France Castro hinggil sa potensyal na banta ng papel ng China sa NGCP ay nagdaragdag ng suspense sa naratibo.

Habang inumpisahan ng Energy Regulatory Commission (ERC) ang imbestigasyon sa Panay blackout, ang editorial ay sumusuporta sa panawagang mabilis at masusing pagsusuri. Ang mga anino ng pagkukulang ng NGCP sa pagtiyak ng katatagan ng grid ay inilalantad, kung saan ang Chair ng ERC na si Monalisa Dimalanta ay nagbigay ng malagim na babala ng posibleng parusa laban sa NGCP o sa sino mang may pananagutan. Inuulit ng editoryal ang panawagang ni Sen. Sherwin Gatchalian na suriin ang prangkisa ng NGCP kung mapapatunayang may pagkakamali, anupaman ang pangangailangan para sa masusing multa.

Sa pagtatapos, habang pinaglalaban nina Romualdez at Consing ang isang mas maliwanag na kinabukasan ng enerhiya, ang editoryal ma ito ay umaapela sa maingat na balanse. Bagamat kinikilala ang potensyal na mga benepisyo ng kanilang panukala, binabalikan nito ang mga pagkukulang ng NGCP sa nakaraan at ang malagim na pagkakasangkot ng dayuhang pagmamay-ari.

Inuudyok ang mga Pilipino na tangkilikin ang mga mungkahi nina Romualdez at Consing ngunit gawin ito nang may mataimtim, na humihingi ng kalinawan, pananagutan, at tiyakin na ang mga anino sa kuryente ay mawawala, hindi lalalim.