SA isang pambansang tanawin na may pag-aalinlangan at hidwaan, ang matibay na suporta ni House Speaker Martin Romualdez sa mga inisyatiba ng administrasyong Marcos para sa usapang kapayapaan sa National Democratic Front of the Philippines (NDFP) ay isang sulo ng katapangan at estadismo. Sa kanyang kamakailang pahayag, iniisa-isa ni Romualdez ang usapang kapayapaan hindi lamang bilang isang maniobra sa politika kundi isang “moral na imperatibo,” na nagbibigay-diin sa pagkakataon na mapagbuti ang matagal nang mga pagkakabaha-bahagi sa bansa.

Ang tawag ni Romualdez para sa diyalogo ay nakabatay sa isang malalim na damdamin ng pagmamahal sa bayan, na kita sa kanyang pangakong ang negosasyon ay maaaring maganap nang hindi naaapekto ang lakas o seguridad ng bansa. Ang kanyang tanong na “Bakit tayo matatakot makipag-usap kung alam nating malakas ang ating Sandatahang Lakas at matatag ang ating Republika?” ay naglalarawan ng isang lider na naniniwala sa kahusayan at katatagan ng bansa. Ang ganitong damdamin ay nagbibigay-diin sa kahalagahan ng tiwala sa loob ng bansa.

Ang pahayag ni Romualdez na ang usapang kapayapaan ay hindi lamang isang maniobra sa pulitika ay kamangha-mangha. Siya’y nakakita ng pagkakataon na magbuo ng isang mapayapang kinabukasan para sa bawat Pilipino, na nagbibigay-diin sa moral na responsibilidad na solusyunan ang mga kasaysayan nang pagkakahati-hati sa bansa. Ang pangitain ni Romualdez ay lumalampas sa simpleng diplomasya; siya’y nangangarap ng isang maayos at nagkakaisang Pilipinas sa ilalim ng pamumuno ni Presidente Marcos.

Ang pananaw ni Romualdez ay sumasang-ayon sa tawag ni Pangulong Ferdinand Marcos Jr. para sa malawakang suporta para sa muling pagsisimula ng usapang kapayapaan. Ang kanyang panawagan para sa pagkakaisa, na kasama ang pamahalaan, lipunan sibil, at bawat Pilipino, ay nagbibigay-diin sa pangangailangang kolaboratibong pagsusumikap upang makamtan ang pangmatagalanang kapayapaan. Tamang tama ang pagkilala ni Romualdez na sa pamamagitan ng kolektibong pagsusumikap at matibay na pangako sa kapayapaan, maaari nating malampasan ang mga hadlang ng nakaraan at magtatag ng mas malakas at mas nagkakaisang Pilipinas.

Sa kabilang banda, ang paglalarawan ni Vice President Sara Duterte sa magkasanib na pahayag ng gobyerno sa NDFP bilang “kasunduan sa demonyo” ay nagdadala ng magkasalungat na pananaw. Bagaman ang iba’t ibang opinyon ay bahagi ng anumang demokrasya, ang maingat at positibong pagsalubong ni Romualdez sa usapang kapayapaan ay kakaiba. Ang kanyang pagsiguro sa transformatibong potensyal ng usapang kapayapaan ay nagpapakita ng kanyang pangako sa pagsusuri ng solusyon na lumalampas sa mga pagtutol sa kasaysayan.

Si Romualdez ay maingat na kinikilala ang pangangailangan na pagkaisahin ang bansa sa gitna ng mga suliranin sa sosyo-ekonomiya at kalikasan at ang mga banta mula sa dayuhang seguridad. Ang kanyang pagtanaw sa mga isyung ito bilang mga agarang alalahanin na nangangailangan ng nagkakaisang harapang nagsasalita ng kanyang pragmatikong pang-unawa sa masalimuot na mga hamon na kinakaharap ng Pilipinas. Sa pagsusulong ng makatarungan at mapayapang solusyon sa armadong tunggalian, ihinahanay ni Romualdez ang kanyang sarili bilang isang istadista na naghahanap ng praktikal na solusyon para sa bansa.

Bilang isang kolumnista, inirerekomenda ko sa mga Pilipino na sundan ang panawagan ni Romualdez para sa pagkakaisa at suporta sa proseso ng kapayapaan. Sa pagkilala sa karunungan ng kanyang mga salita, dapat yakapin ng mamamayan ang pagkakataon na sama-samang mag-ambag para sa isang mapayapang hinaharap. Ang mensahe ni Romualdez ay naglalaan ng paalala na ang diyalogo, kahit na sa mga dating kalaban, ay maaaring maging isang makapangyarihang kasangkapan para sa pambansang paghilom at pag-unlad.

Sa wakas, ang posisyon ni Speaker Martin Romualdez sa usapang kapayapaan ay nagpapakita ng isang kadakilaang tadhana ng tapang, karunungan, at pagmamahal sa bayan. Ang kanyang panawagan para sa pagkakaisa at suporta ay hindi lamang timely kundi kailangan para sa isang bansang naglalakbay patungo sa pagtagumpay laban sa kasaysayang pagkakaiba at pagtatayo ng isang hinaharap na sariwa ng katiwasayan at kasaganaan. Habang tinatahak ng mga Pilipino ang pangunahing pagkakataong ito, ang liderato ni Romualdez ay nag-aalok ng isang pag-asa at konstruktiwong landas patungo sa isang mas nagkakaisang at matibay na Pilipinas.