SA botong 177-0, inaprubahan ng Kamara de Representantes sa ikatlo at pinal na pagbasa kamakailan ang isang panukalang batas upang magkaroon ng mekanismo at pamantayan sa pagdedeklara ng state of imminent disaster at makapagbigay ng naaayong tugon dito ang pamahalaan.

Sinabi ni Speaker Ferdinand Martin G. Romualdez, pangunahing may-akda ng House Bill (HB) No. 11430, na layon ng panukalang batas na maiwasan ang pagkawala ng buhay at pagkasira ng mga ari-arian at kabuhayan sa panahon ng sakuna o kalamidad, maging ito man ay likas o gawa ng tao.

Ipinunto ni Speaker Romualdez na ang Pilipinas, na nasa Pacific typhoon belt, ay dinadaanan ng humigit-kumulang 20 bagyo kada taon na nagdudulot ng pagkaantala sa pamumuhay at mga aktibidad sa ekonomiya, at maging pagkasawi. Dahil sa pagbabago ng klima, mas lumalakas ang mga bagyo.

“The proposed Declaration of State of Imminent Disaster Act will enable the national government, local government units, and our communities to better prepare for and respond to disasters or natural calamities. Better preparation and responses will save lives, properties, and livelihoods,” ayon sa pinuno ng Kamara na mayroong 306 kinatawan.

Kabilang sa mga co-author ng panukala sina Reps. Jose Manuel Alba, Alan Ecleo, Eduardo Rama Jr., Anthony Rolando Golez Jr., Laarni Roque, Joey Salceda, Olga Kho, Dante Garcia, Steve Chiongbian Solon, Eleanor Bulut-Begtang, Stella Luz Quimbo, Jude Acidre, Angelica Natasha Co, Joseph Gilbert Violago, Bienvenido Abante Jr., Peter John Calderon, Francisco Jose Matugas, Loreto Acharon, Rosanna Vergara, Augustina Dominique Pancho, Joseph Tan, Ricardo Cruz Jr., Salvador Pleyto, Wowo Fortes, Loreto Amante, Jaime Fresnedi, Arnan Panaligan, Mark Go, Bai Dimple Mastura, Sergio Dagooc, Ramon Rodrigo Gutierrez, Bonifacio Bosita, Anna York Bondoc, Wilfrido Enverga, Juliet Marie Ferrer, Rufus Rodriguez at Zia Alonto Adiong.

Binibigyang kapangyarihan ng HB 11430 ang Pangulo na ideklara ang State of Imminent Disaster sa isang grupo ng mga barangay, bayan, lungsod, lalawigan o rehiyon gamit ang mga patnubay mula sa National Disaster Risk Reduction and Management Council (NDRRMC).

Maaari ring magdeklara ang local chief executive, sa pamamagitan ng executive order batay sa rekomendasyon ng lokal na DRRM council o ng state of imminent disaster sa kanyang hurisdiksiyon.

Ang deklarasyon ay maaaring idulot ng mga banta gaya ng natural at kagagawang sakuna, epidemya, pandemya, iba pang sakit na may epekto sa pampublikong kalusugan, at iba pang insidente na nakaaapekto sa normal na pamumuhay ng komunidad.

Sa ilalim ng deklarasyon, maaaring gamitin ng mga pambansa at lokal na DRRM council ang kani-kanilang mga rekurso at mekanismo upang isagawa ang mga hakbang na makaiiwas sa sakuna.

Kailangang maisama ng mga lokal na pamahalaan ang mga planadong interbensyon sa kanilang mga regular na programa, plano, aktibidad at badyet.

Para sa mga ahensya ng pambansang pamahalaan, ang pondo ay magmumula sa National DRRM Fund.

May mga ipinagbabawal na gawain sa ilalim ng panukalang batas, kabilang ang:

(a) Pagpabaya sa tungkulin na humahantong sa pagkasira, pagkasawi, malaking pinsala sa pasilidad at maling paggamit ng pondo;

(b) Pagharang sa pagpasok o distribusyon ng relief goods at kagamitan sa mga lugar na nasa ilalim ng State of Imminent Disaster;

(c) Pagbili mula sa mga ahensya ng tulong ng mga relief goods para sa pansariling gamit o pagbebenta;

(d) Pagbili ng relief goods mula sa mga komunidad na inaasahang maaapektuhan;

(e) Pagbebenta ng relief goods na nakalaan sa mga komunidad na maaapektuhan;

(f) Pilit na kinukuha ang mga relief goods na nakalaan sa partikular na grupo o ahensya;

(g) Paglilihis o maling paghahatid ng relief goods sa mga hindi tamang benepisyaryo;

(h) Pagtanggap, paggamit o pagbenta ng relief goods na hindi nakatalaga sa kanila;

(i) Pagpapanggap ukol sa pinagmulan ng relief goods sa pamamagitan ng:

(1) Pagpapalit o pagtatakip sa mga label;

(2) Repacking upang magmukhang mula sa ibang ahensya o tao;

(3) Maling pag-aangkin sa pinagmulan ng mga hindi nabuksang relief goods;

(j) Pagsusubstitusyon ng mga relief goods sa mas mababa o di kalidad na gamit;

(k) Ilegal na pangangalap ng donasyon;

(l) Sadyang paggamit ng maling datos para sa pondo o ayuda;

(m) Pagnanakaw o paninira ng gamit sa pagmomonitor ng sakuna o paghahanda rito.

Ang sinumang lalabag ay maaaring patawan ng pagkakakulong mula anim na taon at isang araw hanggang labindalawang taon, o multa mula P50,000 hanggang P500,000, o pareho, depende sa desisyon ng hukuman.

Ang mga opisyal ng pamahalaan na mahuhuli ay papatawan din ng habangbuhay na diskwalipikasyon sa paghawak ng anumang posisyon sa gobyerno.

Kung ang lalabag ay isang korporasyon, partnership, asosasyon o iba pang juridical entity, ang opisyal o opisyal na responsable ang mananagot. Maaari ring kanselahin ang kanilang business permit o license.

Itinatakda ng panukalang batas na maglabas ang NDRRMC ng mga patakaran at patnubay sa pagpapatupad nito. Magtatatag rin ng congressional oversight committee para bantayan ang implementasyon ng panukala kapag naisabatas.