HINIMOK ni Philippine National Police (PNP) Chief, General Rommel Francisco D. Marbil, ang kanyang mga naunang lider ng PNP na magpaliwanag ukol sa kanilang mga papel sa ‘dugong giyera kontra droga’ noong administrasyon ni Rodrigo Duterte, kasunod ng mabibigat na paratang ni retired Colonel Royina Garma.

Si Garma, na nagbitiw sa serbisyo upang maging general manager ng Philippine Charity Sweepstakes Office (PCSO) noong panahon ni Duterte, ay nagsiwalat na ang dating pangulo at ilan sa kanyang mga matataas na opisyal ay umano’y nagsagawa ng mga sikretong operasyon na ginaya ang Davao City model ng diumano’y extrajudicial killings sa pambansang antas.

Kabilang sa mga PNP chiefs noong administrasyon ni Duterte ay sina retired Generals Ronald ‘Bato’ M. dela Rosa (ngayo’y Senador), Oscar D. Albayalde, Archie Francisco F. Gamboa, ang yumaong Camilo Pancratius P. Cascolan, Debold M. Sinas, Guillermo Lorenzo T. Eleazar, at Dionardo B. Carlos, pati na rin si PNP Officer-in-Charge, Lieutenant Gen. Vicente D. Danao.

Nagsimula ang ‘dugong giyera kontra droga’ sa ilalim ng pamumuno ni Gen. dela Rosa na nagresulta sa pagkamatay ng higit 6,000 drug personalities sa diumano’y mga engkwentro sa pulis. Ngunit nabawasan ang tindi ng kampanyang ito sa panahon ni Gamboa.

“We take these allegations very seriously. We will thoroughly investigate Garma’s claims to ensure accountability and transparency within our ranks,” pahayag ni Gen. Marbil.

Ipinunto rin ni Marbil ang kahalagahan ng pagpapanumbalik ng tiwala ng publiko sa PNP, lalo na sa harap ng bagong anti-drug campaign na nagbibigay diin sa karapatang pantao.

Sa isang pagdinig ng Quad-Committee, isiniwalat ni Garma ang isang matrix na nagpapahiwatig na alam ng dating mga PNP Chiefs ang tungkol sa mga sikretong operasyon. Binanggit din niya ang tiered reward system para sa mga pulis na lumahok sa kampanya kontra droga, na umaabot umano sa P1 milyon para sa bawat drug personality na ‘naalis’ sa pambansang antas.

Pinangalanan ni Garma si Colonel Edilberto Leonardo bilang pangunahing tauhan sa pagpapatupad ng umano’y scheme, matapos itong magbitiw bilang commissioner ng National Police Commission. Inilahad din ni Garma na direktang tinawagan siya ni Duterte para iulat sa kanyang tahanan sa Davao City at sinabihan siyang maghanap ng mataas na opisyal ng PNP para mamuno sa isang pambansang anti-drug initiative.

Ayon kay Garma, si Col. Leonardo umano ay nakipagtulungan kay Duterte at sa kanyang aide na si Senador Christopher “Bong” Go upang magtatag ng bagong Task Force na kinabibilangan ng mga “liquidators” sa buong bansa.

Sinabi ni Gen. Marbil na iniutos na niya ang isang masusing imbestigasyon sa mga paratang ni Garma.

“Our commitment to human rights and accountability is paramount. We must work diligently to regain the trust of the people and ensure that law enforcement operates within the bounds of the law,” ani Marbil.

Inanunsyo rin ng PNP chief na magkakaroon ng mga hakbang upang palakasin ang tiwala ng publiko at maiwasan ang mga kaparehong pag-abuso sa mga hinaharap na operasyon.

Nangako si Garma na magbibigay ng karagdagang detalye at mga pangalan sa isang darating na Executive Session kasama ang QuadComm, na nagdulot ng mga tanong ukol sa mga posibleng seryosong implikasyon para sa mga sangkot sa kontrobersyal na drug policies ng Duterte administration.

Binigyang-diin ni Gen. Marbil ang dedikasyon ng PNP sa pagtataguyod ng katarungan at pagpapanumbalik ng tiwala sa kanilang operasyon, kasabay ng kanilang pangako sa pagprotekta sa karapatang pantao.