KINUMPIRMA ng Department of Foreign Affairs (DFA) na nananatiling nakakulong si dating Philippine Charity Sweepstakes Office (PCSO) general manager at retiradong police colonel Royina Garma sa isang pasilidad ng U.S. Immigration and Customs Enforcement (ICE) sa South Louisiana, ilang buwan matapos siyang bigyan ng expedited removal order pagdating sa San Francisco noong nakaraang taon.

Ayon kay DFA Passport Division Assistant Director Charlie Florian Prenicolas sa pagharap niya sa House Quad Committee nitong Lunes, ang impormasyon ay mula mismo sa Philippine Consulate General sa Houston, Texas.

“Si Ms. Garma ay kasalukuyang nakakulong sa South Louisiana ICE Processing Center. Ayon sa regulasyon sa U.S., hindi puwedeng tumanggap ng tawag ang mga detainee,” ani Prenicolas.

Dagdag pa niya, nakipag-ugnayan na ang konsulado ng Pilipinas sa Houston sa ICE upang maiparating ang kanilang contact information kay Garma. “Nakumpirma rin na naipasa sa kanya ang impormasyon, subalit hanggang ngayon ay wala pa ring direktang komunikasyon mula kay Ms. Garma,” dagdag ng opisyal.

Nang tanungin ng mga mambabatas tungkol sa dahilan ng pagkakakulong ni Garma, paliwanag ni Prenicolas: “Ayon sa konsulado, si Ms. Garma ay binigyan ng expedited removal order pagdating niya sa San Francisco, at ito ay kasalukuyang naka-apela. Dapat sana ay humarap siya sa korte noong Disyembre 2024 sa Louisiana.”

Ang patuloy na pagkakakulong ni Garma ay kasunod ng kanyang pagtestigo sa ilalim ng panunumpa sa harap ng House Quad Committee, na binubuo ng mga Komite ng Dangerous Drugs, Public Order and Safety, Human Rights, at Public Accounts.

Si Garma, na dating Cebu City police chief, ay kabilang sa mga opisyal ng pulisya na ipinatawag upang ipaliwanag ang kanilang naging papel sa mga madugong anti-drug operations sa ilalim ng administrasyong Duterte.

Sa kanyang pagtestigo, isiniwalat ni Garma na tinawagan siya ni dating Pangulong Rodrigo Duterte bandang alas-singko ng umaga ilang araw bago ito manungkulan noong 2016 upang humanap ng opisyal ng pulisya na kayang ipatupad sa buong bansa ang tinatawag na “Davao model.”

Inamin din niya na may insentibong pera para sa matagumpay na drug operations—kabilang ang bayad para sa pagpatay ng mga hinihinalang suspek. “Tahimik akong nanatili noon dahil sa takot para sa aking buhay at sa aking pamilya,” aniya.

Samantala, muling iniimbestigahan ng komite ang pagkakaugnay ni Garma sa pagpatay kay PCSO board member Wesley Barayuga noong 2020. May mga saksi umanong nagturo sa kanya at kay Leonardo bilang mga nag-utos ng krimen, bagay na mariing itinanggi ni Garma.